Vilom (Antonyms)विलोम/विपरीतार्थक शब्द
( द )
| शब्द |
विलोम |
शब्द |
विलोम |
| दिवा |
रात्रि |
देय |
अदेय |
| दीर्घकाय |
कृशकाय |
दूषित |
स्वच्छ |
| दुर्बल |
सबल |
दक्षिण |
वाम |
| दाता |
याचक |
दिन |
रात |
| देव |
दानव |
दुराचारी |
सदाचारी |
| दुष्ट |
सज्जन |
दास |
स्वामी |
| दोषी |
निर्दोषी |
दानी |
कंजूस |
| दुरुप्रयोग |
सदुप्रयोग |
दुर्जन |
सज्जन |
| दयालु |
निर्दय |
दुर्दान्त |
शांत |
| दानव |
देव |
दुर्गन्ध |
सुगन्ध |
| दिन |
रात |
दीर्घकाय |
कृशकाय |
| दाता |
सूम |
दक्षिण |
वाम |
| दृढ |
विचलित |
दुर्बल |
सबल |
| दूषित |
स्वच्छ |
दुराशय |
सदाशय |
| देय |
अदेय |
दिवा |
रात्रि |
| दृश्य |
अदृश्य |
दुःशील |
सुशील |
| दोष |
गुण |
( ध )
| शब्द |
विलोम |
शब्द |
विलोम |
| धनी |
निर्धन |
ध्वंस |
निर्माण |
| धर्म |
अधर्म |
धीर |
अधीर |
| धूप |
छाँव |
धनी |
निर्धन |
| धरा |
गगन |
धृष्ट |
विनीत |
(न)
| शब्द |
विलोम |
शब्द |
विलोम |
| नूतन |
पुरातन |
नकली |
असली |
| निर्माण |
विनाश |
निकट |
दूर |
| निरक्षर |
साक्षर |
न्यून |
अधिक |
| निन्दा |
स्तुति |
नागरिक |
ग्रामीण |
| निर्मल |
मलिन |
निरामिष |
सामिष |
| निर्लज्ज |
सलज्ज |
निर्दोष |
सदोष |
| नगर |
ग्राम |
निर्दय |
सदय |
| निष्काम |
सकाम |
निन्द्य |
वन्द्य |
| नख |
शिख |
निषिद्ध |
विहित |
| निद्रा |
जागरण |
निराकार |
साकार |
| निश्छल |
छली |
नमक हराम |
नमक हलाल |
| निषेध |
विधि |
निश्चेष्ट |
सचेष्ट |
| नर |
नारी |
नैसर्गिक |
कृत्रिम |
| नगद |
उधार |
नीरस |
सरस |
| निर्गुण |
सगुन |
निर्जीव |
सजीव |
| न्याय |
अन्याय |
नाम |
अनाम |
| निरर्थक |
सार्थक |
नेक |
बद |
| नैतिक |
अनैतिक |
निराशा |
आशा |
| नया |
पुराना |
नित्य |
अनित्य |
| नश्वर |
शाश्वत |
निर्दोष |
सदोष |
| निन्दा |
स्तुति |
निरक्षर |
साक्षर |
| निडर |
कायर |
नरक |
स्वर्ग |
| निर्धन |
धनी |
नकल |
असल |
| नास्तिक |
आस्तिक |
नकरात्मक |
सकरात्मक |
| नेकी |
बदी |
( प, फ )
| शब्द |
विलोम |
शब्द |
विलोम |
| पतिव्रता |
कुलटा |
पाप |
पुण्य |
| प्रलय |
सृष्टि |
पवित्र |
अपवित्र |
| प्रेम |
घृणा |
प्रश्न |
उत्तर |
| पूर्ण |
अपूर्ण |
परतंत्र |
स्वतंत्र |
| प्रत्यक्ष |
परोक्ष |
पूर्व |
अपूर्व |
| प्रात |
साय |
प्रकाश |
अंधकार |
| पण्डित |
मुर्ख |
पक्ष |
विपक्ष |
| प्रमुख |
सामान्य |
प्रारम्भिक |
अन्तिम |
| प्रशंसा |
निन्दा |
परार्थ |
स्वार्थ |
| पुरस्कार |
दण्ड |
पूर्ववर्ती |
परवर्ती |
| परमार्थ |
स्वार्थ |
पुरुष |
कोमल |
| प्रधान |
गौण |
प्रवृत्ति |
निवृत्ति |
| प्राचीन |
नवीन |
प्राकृतिक |
कृत्रिम |
| पुष्ट |
अपुष्ट |
परिश्रम |
विश्राम |
| पूर्णता |
अपूर्णता |
प्रयोग |
अप्रयोग |
| पठित |
अपठित |
पाश्चात्य |
पौर्वात्य |
| प्रसाद |
विषाद |
पुण्य |
पाप |
| परमार्थ |
स्वार्थ |
पात्र |
कुपात्र |
| पतन |
उत्थान |
पराया |
अपना |
| प्रज्ञ |
मूढ़ |
प्रशंसा |
निंदा |
| पानी |
आग |
पुरातन |
नवीन |
| पूर्ववत |
नूतनवत |
परार्थ |
स्वार्थ |
| प्रजा |
राजा |
पुरुष |
स्त्री |
| पराजय |
जय |
पता |
खोज |
| पवित्र |
अपवित्र |
प्रख्यात |
अख्यात |
| प्रतिकूल |
अनुकूल |
प्रलय |
सृष्टि |
| प्रकट |
गुप्त |
पालक |
संहारक |
| पूर्व |
उत्तर |
पूर्णिमा |
अमावस्या |
| पूर्ण |
अपूर्ण |
परकीय |
स्वकीय |
| पतनोन्मुख |
विकासोन्मुख |
प्रमुख |
गौण |
| प्राची |
प्रतीची |
फूट |
मेल |
| फायदा |
नुकसान |
फल |
निष्फल |
| फूलना |
मुरझाना |
( ब, भ )
| शब्द |
विलोम |
शब्द |
विलोम |
| बाढ़ |
सूखा |
बुराई |
भलाई |
| बन्धन |
मुक्ति |
बर्बर |
सभ्य |
| बाह्य |
अभ्यन्तर |
बहिरंग |
अन्तरंग |
| बलवान् |
बलहीन |
बढ़िया |
घटिया |
| बैर |
प्रीति |
बद |
नेक |
| बद्ध |
मुक्त |
बाढ़ग्रस्त |
सूखाग्रस्त |
| बुरा |
अच्छा |
भूत |
भविष्य |
| भोगी |
योगी |
भौतिक |
आध्यात्मिक |
| भद्र |
अभद्र |
भाव |
अभाव |
| भय |
निर्भय |
भूगोल |
खगोल |
| भूलोक |
द्युलोक |
भेद |
अभेद |
| भोग्य |
अभोग्य |
भला |
बुरा |
| भिखारी |
दाता |
भारी |
हल्का |
(म)
| शब्द |
विलोम |
शब्द |
विलोम |
| मानवता |
दानवता |
मृदुल |
कठोर |
| मानव |
दानव |
मुख |
पृष्ठ |
| मिलन |
विरह |
मृत |
जीवित |
| मुनाफा |
नुकसान |
महात्मा |
दुरात्मा |
| मान |
अपमान |
मित्र |
शत्रु |
| मधुर |
कटु |
मिथ्या |
सत्य |
| मौखिक |
लिखित |
मोक्ष |
बंधन |
| मंगल |
अमंगल |
मितव्यय |
अपव्यय |
| मूक |
वाचाल |
मसृण |
अमानवीय |
| मीठा |
कड़ुवा |
मृदुल |
रुक्ष |
| मालिक |
नौकर |
मलिन |
निर्मल |
| मनुज |
दनुज |
मर्त्य |
अमर |
| माता |
पिता |
मानक |
अमानक |
| मूक |
वाचाल |
मरण |
जीवन |
| मेहनती |
आलसी |
(य, र, ल)
| शब्द |
विलोम |
शब्द |
विलोम |
| यश |
अपयश |
योग |
वियोग |
| योगी |
भोगी |
यथार्थ |
कल्पित |
| राजतन्त्र |
जनतन्त्र |
रत |
विरत |
| रागी |
विरागी |
रचना |
ध्वंस |
| रक्षक |
भक्षक |
राजा |
रंक |
| राग |
द्वेष |
रूपवान् |
कुरूप |
| रिक्त |
पूर्ण |
रात्रि |
दिवस |
| रात |
दिन |
राम |
रावण |
| रंगीन |
बेरंग |
रुग्ण |
स्वस्थ |
| लघु |
गुरु |
लौकिक |
अलौकिक |
| लिप्त |
अलिप्त |
लुप्त |
व्यक्त |
| लायक |
नालायक |
लाभ |
हानि |
| लिखित |
अलिखित |
लेन |
देन |
| लौह |
स्वर्ण |